Mèo liếm lông là một hành vi tự nhiên và thường xuyên thấy ở mọi chú mèo. Tuy nhiên, khi mèo liếm lông quá mức, vấn đề này có thể là dấu hiệu của tình trạng sức khỏe tiềm ẩn. Trong bài viết này, Yêu Mèo sẽ cùng bạn khám phá nguyên nhân, hậu quả và cách ngăn chặn hành vi liếm lông quá mức ở mèo, đồng thời cung cấp những thông tin cần thiết để bạn chăm sóc chú mèo của mình một cách tốt nhất.
Tại sao mèo liếm lông?
Mèo liếm lông chủ yếu để giữ cho bộ lông sạch sẽ và mượt mà. Lưỡi của mèo có cấu tạo đặc biệt với những gai nhỏ giống như cái lược, giúp mèo chải lông rụng và làm sạch cơ thể. Tuy nhiên, do các mấu gai trên lưỡi hướng vào trong, lông thường bị mắc kẹt và mèo buộc phải nuốt chúng. Điều này có thể dẫn đến việc hình thành búi lông trong dạ dày của chúng.
Dưới đây là chi tiết về 6 lý do khiến mèo thường xuyên liếm lông:
Làm sạch cơ thể
Mèo liếm lông để loại bỏ bụi bẩn và duy trì sức khỏe cho bộ lông của mình. Hành vi tự vệ sinh này giúp mèo bảo vệ lớp lông và làm mát cơ thể. Lưỡi của mèo được trang bị những gai nhỏ hình móc, cho phép chúng chải sạch bụi bẩn và phân phối nước bọt đều khắp bộ lông, giữ cho lông luôn sạch sẽ và mát mẻ.
Giáo sư James Hare từ Đại học Manitoba cho biết, mặc dù tất cả động vật đều có nhu cầu duy trì vệ sinh, nhưng không phải loài nào cũng có thói quen tự làm sạch như mèo. Chó, chẳng hạn, thường thích khám phá và có xu hướng tìm kiếm mùi từ môi trường, thậm chí là từ bùn đất. Điều này cho thấy mỗi loài động vật có phương pháp và mục tiêu riêng để duy trì vệ sinh và đảm bảo sức khỏe.
Ngoài ra, theo Wikipedia, mèo liếm lông còn để hấp thụ vitamin D. Bộ lông của mèo có khả năng tổng hợp vitamin D khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, và mèo liếm lông để lấy vitamin này, không chỉ đơn thuần là để làm sạch.
Giúp làm mát cơ thể
Mèo thường liếm lông để điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, giúp chúng thích nghi với môi trường xung quanh. Nhiệt độ cơ thể tự nhiên của mèo dao động trong khoảng 37,2 – 39,2 độ C, và chúng cảm thấy thoải mái nhất ở những nơi có nhiệt độ từ 30 – 38 độ C, theo nghiên cứu từ The Scientific World Journal.
Trong khi con người thường cảm thấy dễ chịu ở nhiệt độ khoảng 20 độ C, mèo lại cần môi trường ấm hơn. Khi nhiệt độ môi trường vượt quá 38 độ C, mèo bắt đầu cảm thấy nóng và cần làm mát cơ thể. Không giống con người, mèo không tiết mồ hôi để hạ nhiệt.
Thay vào đó, chúng liếm lông để làm mát. Khi nước bọt trên lông bay hơi, nó giúp giảm nhiệt độ cơ thể mèo. Vào mùa lạnh, hành động liếm lông cũng giúp bộ lông của mèo xù lên, tạo ra một lớp cách nhiệt tự nhiên, giữ cho cơ thể chúng ấm áp hơn.
Loại bỏ mùi
Mèo liếm lông để loại bỏ mùi lạ và giữ cho bộ lông của chúng sạch sẽ. Khứu giác của mèo rất nhạy bén, mạnh gấp 14 lần so với con người.
Mèo có thói quen tự vệ sinh để loại bỏ bụi bẩn và các mùi dư thừa từ môi trường hoặc từ các sinh vật khác xung quanh. Lưỡi mèo được thiết kế đặc biệt với những gai nhỏ giúp chúng loại bỏ hiệu quả những mùi lạ và các tạp chất bám trên lông.
Thông qua hành động này, mèo không chỉ giữ cho cơ thể sạch sẽ mà còn giảm thiểu nguy cơ bị các mối đe dọa từ môi trường xung quanh phát hiện. Đây là một hành vi bản năng, được thừa hưởng từ tổ tiên hoang dã của chúng, như Padodara và Jacob đã chỉ ra trong The Indian Journal of Veterinary Science.
Thể hiện tình cảm
Mèo thường liếm lông không chỉ để làm sạch mà còn để thể hiện tình cảm và tạo sự gắn kết với các cá thể khác. Khi mèo liếm lông cho nhau hoặc liếm lên người, đó là một biểu hiện rõ ràng của tình cảm và khẳng định mối quan hệ với đối phương.
Ngay từ khi còn bé, mèo con đã được mèo mẹ liếm lông ngay sau khi chào đời để làm sạch và thể hiện sự chăm sóc, bảo vệ. Khi lớn lên, mèo con cũng bắt chước hành động này bằng cách liếm lông cho nhau như một cử chỉ thân thiện, khẳng định mối quan hệ đồng loại.
Khi mèo liếm chính mình hoặc liếm lên người chủ, chúng đang thể hiện sự yêu mến, tin tưởng và coi người chủ như một thành viên trong gia đình. Đôi khi, hành động liếm này cũng có thể mang ý nghĩa đánh dấu lãnh thổ hoặc đơn giản chỉ là cử chỉ thân thiện, biểu thị rằng mèo cảm thấy thoải mái và an toàn khi ở cạnh chủ nhân.
Giảm căng thẳng
Giải phóng oxytocin: Khi mèo liếm lông, cơ thể chúng sẽ sản sinh ra oxytocin, một loại hormone có tác dụng tạo cảm giác thư giãn, thoải mái và gắn kết. Điều này tương tự như cách con người cảm thấy dễ chịu khi được vuốt ve hay âu yếm.
Tăng cường tập trung: Hành động liếm lông đòi hỏi sự tập trung nhất định từ mèo. Việc tập trung vào một hoạt động lặp đi lặp lại như vậy có thể giúp mèo tạm thời quên đi những căng thẳng, lo lắng hay sợ hãi mà chúng đang gặp phải.
Mèo gặp vấn đề về da
Mèo thường liếm lông liên tục ở một vị trí cụ thể khi chúng đang gặp các vấn đề về da như dị ứng hoặc nhiễm trùng. Những dấu hiệu này trở nên rõ ràng khi mèo liếm nhiều đến mức lông ở vị trí đó bị rụng, da xuất hiện vết thương, hoặc có hiện tượng đỏ, sưng tấy, bong tróc.
Một trong những lý do khiến mèo liếm lông quá mức là để giảm đau hoặc chống lại cảm giác ngứa ngáy do vết thương hoặc vấn đề trên da gây ra. Mèo cảm thấy dễ chịu hơn khi tự liếm lông, nhưng hành động này có thể gây tổn thương da nếu lặp đi lặp lại quá mức tại cùng một vị trí.
Theo các chuyên gia về sức khỏe thú y, khi thấy mèo liếm lông quá đà, chủ nuôi nên đưa mèo đến phòng khám thú y để kiểm tra sức khỏe. Điều này giúp xác định nguyên nhân cụ thể và đảm bảo mèo được điều trị kịp thời, đúng cách.
Có nên để mèo liếm mình không?
Bạn nên hạn chế việc để mèo liếm trực tiếp lên da mình, vì miệng mèo chứa nhiều vi khuẩn có thể gây hại cho con người, đặc biệt khi bạn có vết thương hở. Nếu bạn vừa sử dụng kem dưỡng da hoặc thuốc bôi ngoài da, việc để mèo liếm có thể gây nguy hiểm cho chúng do mèo có thể hấp thụ các chất độc hại.
Vì vậy, hãy thận trọng và tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan.
Làm sao để mèo không liếm nữa?
Để ngăn mèo liếm bạn, bạn có thể áp dụng 3 bước sau:
- Khi mèo bắt đầu liếm, hãy chuyển sự chú ý của nó bằng cách đưa cho mèo một món đồ chơi hoặc vuốt ve để phân tán sự quan tâm của mèo.
- Nếu mèo vẫn tiếp tục liếm, bạn nên ngừng tương tác và phớt lờ cho đến khi mèo ngừng liếm.
- Khi mèo dừng liếm, hãy khen ngợi và tạo sự gắn kết tích cực để khuyến khích hành vi tốt của mèo.
Mèo liếm lông quá mức và cách ngăn chặn
1. Dấu hiệu mèo liếm lông quá nhiều
Mèo liếm lông quá mức có thể nhận biết qua một số dấu hiệu đặc trưng. Bạn có thể thấy những mảng lông bị gãy, thưa thớt, hoặc thậm chí rụng hoàn toàn ở một số vùng trên cơ thể mèo. Những khu vực thường bị ảnh hưởng nhiều nhất là chân trước, đùi bên trong, hoặc vùng bụng.
Nếu mèo liếm lông quá đà, có thể xuất hiện các mảng hói trên cơ thể chúng. Trong những trường hợp nghiêm trọng, hành động này có thể gây tổn thương da bên dưới lông.
Đặc biệt, mèo có thể cắn hoặc nhai chân hoặc đuôi, dẫn đến những tổn thương cần can thiệp y tế. Mèo bị ảnh hưởng bởi việc liếm lông quá mức thường có hành vi liếm, nhổ, hoặc cắn các vùng da hoặc lông, và việc ngăn chặn hành vi này đôi khi có thể khá khó khăn.
2. Nguyên nhân mèo liếm lông nhiều
Việc mèo liếm lông quá mức thường xuất phát từ các vấn đề sức khỏe như dị ứng, rối loạn thần kinh, rối loạn tâm lý, hoặc stress. Các yếu tố khác như thay đổi trong gia đình, di chuyển đồ đạc, hoặc ngứa do vết cắn của bọ chét cũng có thể khiến mèo liếm lông nhiều hơn để giảm bớt căng thẳng.
Hành vi này có thể dẫn đến rụng lông, hình thành búi lông, tổn thương da, và thậm chí nguy cơ tắc nghẽn đường ruột, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho mèo.
3. Cách ngăn chặn mèo liếm lông quá mức
Sử dụng vòng cổ chống liếm
Vòng cổ Elizabethan, còn gọi là vòng cổ E-collar, là một biện pháp tạm thời giúp bảo vệ lông và da của mèo, đồng thời ngăn chặn hành vi liếm lông quá mức. Khi chọn vòng cổ cho mèo, hãy đảm bảo vòng cổ vừa vặn nhưng vẫn đủ lỏng để có thể trượt hai ngón tay vào giữa cổ mèo và vòng cổ.
Sử dụng bình xịt giảm căng thẳng
Nếu hành vi liếm lông của mèo xuất phát từ tình trạng căng thẳng, bạn có thể cân nhắc sử dụng một số sản phẩm hỗ trợ giảm stress, chẳng hạn như bình xịt Feliway Classic. Sản phẩm này chứa các pheromone tự nhiên, có thể giúp mèo cảm thấy an toàn và thoải mái hơn trong môi trường xung quanh.
Bằng cách tạo ra một không gian sống dễ chịu và yên bình hơn, bình xịt Feliway Classic có thể giúp giảm thiểu đáng kể hành vi liếm lông quá mức ở mèo. Việc sử dụng sản phẩm này đúng cách có thể hỗ trợ mèo trong việc kiểm soát căng thẳng, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống của chúng và giảm thiểu các vấn đề liên quan đến hành vi tự chăm sóc quá độ.
Kết Luận
Mèo liếm lông là một hành vi tự nhiên, nhưng khi hành vi này trở nên quá mức, nó có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe. Bằng cách hiểu rõ nguyên nhân và hậu quả của việc mèo liếm lông quá mức, bạn có thể giúp mèo của mình duy trì một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc hỗ trợ, đừng ngần ngại liên hệ với Yêu Mèo để được tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia về sức khỏe mèo.